جهت خرید و دانلود پایاننامه حقوق خصوصی مسئولیت مدنی و انتظامی مؤسسات ورزشی با ایمیل زیر در ارتباط باشید

sellthesis@gmail.com

پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی مسئولیت مدنی و انتظامی باشگاه ها و مؤسسات ورزشی در حقوق ایران و کشورهای اروپایی

پایاننامه حقوق خصوصی مسئولیت مدنی و انتظامی مؤسسات ورزشی

چکیده

هدف از اين تحقيق، مطالعه تطبيقي مسئوليت مدني و انتظامي باشگاهها و مؤسسات ورزشي در حقوق ايران و كشورهاي اروپايي می‌باشد و براي نخستين بار چنين موضوعي در ايران مورد تحقيق قرار گرفته است. باشگاه‌هاي ورزشي مانند ساير اشخاص حقوقي داراي حقوق و تكاليفي بوده كه عدم انجام اين حقوق و تكاليف- اعم از قراردادي يا قانوني- ممكن است حسب مورد موجب مسئوليت مدني يا انتظامي باشگاه‌ها گردد. رابطه حقوقي باشگاه‌هاي ورزشي با ورزشكاران و مربيان مربوطه مبتني بر رابطه كارگري و كارفرمايي مي‌باشد و جز در موارد خاص مثل آيين‌نامه‌ها و بخش‌نامه‌هاي فدراسيون‌هاي مربوطه تابع قانون كار مي‌باشد. باشگاه‌ها در رابطه با خسارات وارده از ناحيه ورزشكاران و مربيان مربوطه نسبت به اشخاص ثالث از جمله ورزشكاران و تماشاگران حريف مسئوليت نيابتي دارند. مبناي مسئوليت مدني باشگاه‌هاي ورزشي در نظام حقوقي ايران و كشورهاي اروپايي مبتني بر فرض تقصير مي‌باشد. مهم‌ترين وظيفه باشگاه‌هاي ورزشي رعايت تعهدات ايمني باشگاه مي‌باشد كه عدم رعايت آن منجر به مسئوليت مدني و يا انتظامي باشگاه مربوطه مي‌گردد.

كليد واژه: مسئوليت مدني, مسئوليت انتظامي,باشگاهها و مؤسسات ورزشي, حقوق ايران و ‌كشورهاي اروپايي, فرض تقصير.

فهرست مطالب

عنوان      صفحه

مقدمه    1
1ـ ضرورت تحقیق    3
2 سابقه تحقیق    5
3ـ روش تحقیق    5
4ـ ساختار تحقیق    6
5 پرسش اصلی تحقیق    6
6 پرسش‌های فرعی تحقیق    6
7 فرضیه‌های تحقیق    7
فصل اول: مفهوم مسئولیت مدنی و انتظامی؛ ماهیت حقوقی و مبانی مسئولیت مدنی باشگاه‌ها و مؤسسات ورزشی در حقوق ایران و کشورهای اروپایی
مبحث اول: اماکن ورزشی و اقسام آن    9
1. تعریف اماکن ورزشی    9
2ـ انواع اماکن ورزشى    9
2ـ 1. مجتمع‏هاى ورزشى    9
2ـ 2. سالن ورزشى    10
2ـ 3. استخر ورزشى    10
2ـ4. استادیوم ورزشى    10
2ـ5. باشگاه ورزشى    11
مبحث دوم: مفهوم مسئولیت مدنی و تمايز آن از مسئوليت اخلاقي، كيفري و قراردادي    12
گفتار اول مفهوم مسئولیت مدنی در حقوق ایران و حقوق کشورهای اروپایی     12
1ـ حقوق ایران    13
2ـ حقوق کشورهای اروپایی    14
گفتار دوم تمایزات مسئولیت مدنی    15
1. از مسئولیت اخلاقی    15
2. از مسئولیت کیفری    16
3. از مسئولیت قراردادی    17
مبحث سوم: مفهوم مسئولیت انتظامی و تمايز آن از مسئوليت اخلاقي، كيفري و قراردادي    21
گفتار اول: مفهوم مسئولیت انتظامی    21
گفتار دوم: تمايزات مسئوليت انتظامی    22
1. از مسئوليت اخلاقي    22
2. از مسئوليت كيفري    23
3. از مسئوليت مدني    23
مبحث چهارم: انواع مسئولیت مدنی    24
گفتار اول: مسئولیت ناشی از فعل شخص    24
1. عنصر مادی تقصیر    25
2. عنصر معنوی یا روانی تقصیر    26
2ـ 1. تقصیر عمدی    27
2ـ 2. تقصیر غیرعمدی یا تقصیر ناشی از بی‌احتیاطی و یا غفلت    27
2ـ3. فواید عملی تفکیک تقصیر عمدی و غیرعمدی    28
گفتار دوم: مسئولیت ناشی از فعل غیر    29
1. مسئولیت ناشی از فعل غیر برای تقصیر اثبات شده    29
1ـ 1. حفاظت اشخاص خطرناک    30
1ـ2. معلمان و مربیان نسبت به افراد تحت آموزش خود    30
2. مسئولیت ناشی از فعل غیر برای تقصیر مفروض    31
2ـ1. مسئولیت ابوین ناشی از اعمال ارتکابی فرزندانشان    31
2ـ2. مسئولیت کارفرمایان در قبال اعمال ناشی از کارکنانشان    31
مبحث پنجم: ماهیت حقوقى باشگاه و ارکان آن در حقوق ایران و کشورهای اروپایی    33
گفتار اول: ماهیت حقوقی باشگاه    33
1ـ حقوق ایران    33
2ـ حقوق کشورهای اروپایی    37
گفتار دوم انواع باشگاه‏های ورزشى    39
1. باشگاه‏هاى دولتى (عمومى)    39
2. باشگاه‏هاى خصوصى    40
گفتار سوم: ارکان باشگاه‏هاى ورزشى    42
1. هیئت مدیره (مدیران)    43
1ـ1. ترکیب هیأت مدیره باشگاه    43
1ـ2. تعداد اعضاي هيأت مديره    43
1ـ3. شرایط عضویت در هیأت مدیره باشگاه    44
1ـ3ـ1. اهلیت    44
1ـ3ـ2. سهامدار بودن    45
1ـ4. وظایف هیأت مدیره باشگاه    45
1ـ5. مدت فعالیت هیأت مدیره    46
1ـ6. رابطه مدیران با باشگاه‌ها در حقوق ایران و حقوق کشورهای اروپایی    46
1ـ6‌ـ1. حقوق ایران    46
الف نظریه اول: مدیران وکلاى شرکا و سهامداران باشگاه محسوب مى‏شوند    46
ب نظریه دوم: مدیران وکیل شرکت محسوب مى‏شوند    48
ج نظریه سوم: مدیران نماینده قانونى شرکت یا باشگاه مى‏باشند    50
دـ نظریه چهارم: مدیران، رکن شرکت یا باشگاه مى‏باشند    51
1ـ 6ـ 2. حقوق کشورهای اروپایی    52
الف. مدیران به عنوان وکیل شرکت یا باشگاه    53
ب. مدیران به عنوان کارگران شرکت    54
ج. مدیران به عنوان Trustee    54
د. مدیران به عنوان رکن باشگاه    55
نتیجه‌گیری    55
2ـ مدیر عامل    56
2ـ 1. وضعیت حقوقی مدیر عامل    56
2ـ 1ـ 1. انتصاب مدیر عامل    56
2ـ1ـ2. ختم مأموریت مدیر عامل    57
2ـ1ـ3. حقوق و تعهدات فردی مدیرعامل در باشگاه    58
2ـ 2. اختیارات مدیر عامل باشگاه    59
3ـ مربیان    63
4ـ بازیکنان    67
5ـ کارکنان اجرایی باشگاه    69
مبحث ششم: مبانی مسئولیت مدنی باشگاه‌های ورزشی در حقوق ایران و حقوق کشورهای اروپایی    70
1. نظریه تقصیر    70
2. نظریه خطر    74
2ـ1. حقوق ایران    74
2ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    75
2ـ2ـ1. نظریه خطر مطلق    77
2ـ2ـ2. نظریه خطر در مقابل منفعت    77
3. نظريه فرض تقصير    79
3ـ1. نظریه فرض تقصیر ناشی از سوءانتخاب کارگر (ورزشکار یا مربی)    80
3ـ1ـ1. حقوق ایران    80
3ـ1ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    81
3ـ 2. نظریه فرض تقصیر ناشى از سوء مراقبت از عمل کارگر (ورزشکار یا مربی)    82
3ـ2ـ1. حقوق ایران    82
3ـ2ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    83
4ـ نظریه مختلط    85
5ـ نظریه تضمین حق    85
نتیجه‌گیری    86
فصل دوم: آثار مسئولیت مدنی و انتظامي باشگاه‎ها و مؤسسات ورزشی در حقوق ایران و کشورهای اروپایی
مبحث اول: رابطه حقوقی ورزشکاران و مربیان با باشگاه‌ها و مؤسسات ورزشی    88
گفتار اول: بررسی قرارداد‌های ورزشی و قرارداد کار در حقوق ایران    88
‌1. نقاط اشتراک    88
2. نقاط افتراق    91
گفتار دوم: بررسی قراردادهای ورزشی و قرارداد کار در حقوق کشورهای اروپایی    92
نتیجه‌گیری    94
مبحث دوم: مسئولیت انتظامی در ورزش    95
گفتار اول: مسئولیت انتظامی باشگاه‌ها و مؤسسات ورزشی    95
1. حقوق ایران    95
ـ تعهدات باشگاه نسبت به ورزشکاران    99
2. حقوق كشورهاي اروپايي    105
گفتار دوم: مسئوليت انتظامي ورزشكاران و مربیان    107
1. حقوق ايران    107
1-1. تعهدات بازیکن    110
1-2. تعهدات مربیان‏    117
2. حقوق كشورهاي اروپايي    121
مبحث سوم: جبران خسارات وارده در حوادث ورزشی    124
گفتار اول: جبران خسارات وارده بر باشگاهها و مؤسسات ورزشی    124
1. جبران خسارات مادی    124
1ـ1. حقوق ایران    124
1ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    127
2. جبران خسارات معنوى    129
2ـ1. حقوق ایران    129
2ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    131
گفتار دوم: جبران خسارات وارده بر کارکنان ورزشی باشگاه (ورزشکاران و مربیان) از ناحیه باشگاه    134
1. جبران خسارات جسمى و مادى    134
1ـ1. حقوق ایران    134
1ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    136
ـ تقصیر ورزشکار در ایراد آسیب و ضرر به خود    137
ـ تقصیر ورزشکار زیان‌دیده به عنوان علت منحصر حادثه زیان‌بار    141
ـ تقصیر ورزشکار زیان‌دیده به عنوان یکی از علل حادثه زیان بار    141
1ـ3. نقش قاعده (Volenti) (پذیرش ارادی خطر) در مسئولیت مدنی باشگاه‌های ورزشی و مفاهیم مشابه با آن در حقوق ایران    142
1ـ3ـ1. نقش قاعده Volentiدر مسئولیت مدنی باشگاههای ورزشی    142
1ـ3ـ2. مفاهیم و قواعد مشابه (Volenti) در حقوق ایران    144
الف. قاعده اقدام    144
ب. رضایت زیان‌دیده    145
ج. پذیرش خطر    146
د. قاعده تحذیر    146
1ـ4. حق انتخاب نوع مسئولیت از طرف زیان‌دیدگان در حوادث ورزشی    147
2. جبران خسارات معنوی وارد بر ورزشکاران و مربیان    149
ـ از دست دادن فرصت در حقوق ورزشی    153
2-1. حقوق ایران    153
2-2. حقوق کشورهای اروپایی    154
گفتار سوم: جبران خسارات وارده از ناحیه ورزشکاران تحت استخدام، نسبت به اشخاص ثالث (ورزشکاران تیم حریف و تماشاگران)    156
1. جبران خسارات وارده بر ورزشکاران حریف    156
شرایط تحقق مسئولیت باشگاه‌های ورزشی    157
1ـ1. تقصیر کارکنان باشگاه (ورزشکار و یا مربی)    157
1ـ1ـ1. حقوق ایران    157
1ـ1ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    158
1ـ2. حادثه در حین ورزش و یا به مناسبت آن باشد    159
ـ مفهوم حادثه حین انجام کار یا به مناسبت آن در حقوق کشورهای اروپایی    161
1ـ3. تقصیر بر اثر فورس ماژور یا دخالت اشخاص ثالث نبا شد    164
2. جبران خسارات وارده بر تماشاگران    165
2ـ1. حقوق ایران    165
2ـ2. حقوق کشورهای اروپایی    170
گفتار چهارم: شرط عدم مسئولیت در قراردادهای استخدام باشگاههای ورزشی    175
1ـ قراردادهای تعیین‌کننده‌ مسئولیت مدنی در قراردادهای ورزشی    175
2ـ محدوده و شروط تغییردهنده محدوده و قلمرو و مسئولیت مدنی    177
3ـ مفهوم و ماهیت شروط تغییردهنده محدوده و قلمرو مسئولیت مدنی    178
4ـ اعتبار شروط عدم مسئولیت (رفع و کاهش مسئولیت) در قراردادهای ورزشی    179
4ـ 1. مبانی مخالفین شرط رفع و کاهش (عدم) مسئولیت    179
4ـ1ـ1. اسقاط مالم یجب بودن    179
4ـ1ـ2. مخالفت با نظم عمومی    181
4ـ2. مبانی موافقین شرط رفع و کاهش مسئولیت    181
4ـ2ـ1. اصل آزادی اراده    181
4ـ2ـ2. دیدگاه اختصاصی    182
4ـ2ـ3. عرف و رویه عملی    183
نتیجه    184
5ـ موارد بطلان شرط رفع و کاهش مسئولیت    185
5ـ1. شرط رفع و کاهش مسئولیت در تقصیر عمدی و سنگین    185
5ـ1ـ1. مفهوم تقصیر عمدی    185
5ـ1ـ2. مفهوم تقصیر سنگین    186
5ـ1ـ3. تفاوت تقصیر سنگین و تقصیر عمدی    186
5ـ1ـ4. توجیه الحاق تقصیر سنگین به تقصیر عمدی    187
5ـ1ـ5. مبانی بطلان شرط رفع و کاهش مسئولیت در تقصیر عمدی و سنگین    187
ـ مبنای اول: حسن نیت    187
ـ مبنای دوم: نظم عمومی    188
ـ مبنای سوم: شرط ارادی محض    188
نقد و بررسی این مبانی    188
5ـ2. شرط عدم مسئولیت در موارد ضرر به اشخاص    189
نتیجه‌گیری    190
گفتار پنجم: شیوه‌های مختلف جبران خسارت    191
1. در خسارات مادی    191
1ـ 1. جبران عینی (بازگرداندن عین مال)    191
1ـ2. جبران خسارت از طریق پرداخت معادل    192
1ـ2ـ1. دادن مثل    192
1ـ 2ـ 2. دادن قیمت    193
2. در خسارات معنوی    194
2ـ1. جبران خسارت از طریق اعاده وضعیت    194
2ـ2. پرداخت غرامت    195
مبحث چهارم: شیوه تأمین خسارت    196
گفتار اول: بیمه اجباری کارکنان باشگاه و مؤسسات ورزشی (ورزشکاران و مربیان)    196
1- تعریف بیمه    196
ـ عناصر تشکیل‌دهنده بیمه    197
1. خطر    197
2. حق بیمه    198
3. خسارت    198
2ـ انواع بیمه    198
گفتار دوم: بیمه مسئولیت مدنی ورزشی    199
1. حقوق ایران    199
2. حقوق کشورهای اروپایی    201
نتیجه‌گیری    203
پیشنهاد    206
فهرست منابع و مآخذ    207

مفهوم مسئولیت انتظامی

مسئوليتي كه اشخاص بر اساس قراردادهاي حرفه‌اي در انجمن‌ها و اتحاديه‌ها و سازمان‌هاي خاص متبوع‌شان دارند تابع نظامات خاصي مي‌باشد كه تخلف از اين قوانين را تخلف انتظامي و اداري مي‌گويند و مسئوليت ناشي از آن را مسئوليت انضباطي مي‌گويند. به بيان ديگر مسئوليت اداري كه گاه از آن به مسئولیت انضباطی تعبیر می‌شود به تخلفات اداري گفته مي‌شود. باشگاه‌هاي ورزشي براي خود يك سري مقررات انتظامي تدوين نموده‌اند كه ورزشكاران و مربيان و به طور كلي كاركنان آن باشگاه و مؤسسات ورزشي موظف به رعايت اين مقررات مي‌باشند. ضمن اين كه خود باشگاه‌ها و مؤسسات ورزشي كه به فعاليت‌های قهرماني مي‌پردازند در چارچوب برگزاری اين مسابقات بايد از مقررات انضباطي كه توسط برگزار‌كنندگان اين مسابقات تهيه و اعمال مي‌شود پايبند بوده كه در غير اين صورت موجب مسئوليت انتظامي و انضباطي اين باشگاه‌ها و موسسات ورزشي خواهد بود.

انواع مسئولیت مدنی

در مواردی که مسئولیت ناشی از اتلاف است؛ یعنی، صدمه‌ای که به زیان‌دیده وارد شده به مباشرت مرتکب بوده و با فعل او رابطه مستقیم داشته است. عامل اصلی ورود زیان روشن و ساده است ولی در تسبیب عوامل دیگری نیز در ورود زیان دخالت می‌کند که گاه تمیز سبب اصلی را از شروط و اوضاع و احوال دشوار می‌سازد. در حقوق کنونی مسئولیت‌های مختلط چهره‌ای خاص یافته و گاه قانونگذار پاره‌ای از اشخاص را مسئول فعل دیگران ساخته (مانند مسئولیت سرپرست یا محافظ صغیر و مجنون) و بر همین مبنا نویسندگان حقوقی، مسئولیت را به موارد زیر تقسیم نموده‌اند:
1. مسئولیت ناشی از فعل شخص (قاعده عمومی)؛
2. مسئولیت ناشی از فعل غیر.

ماهیت حقوقی باشگاه حقوق ایران

در خصوص تعریف باشگاه همان‌طور که عنوان شد باشگاه، به مکانى اطلاق مى‏شود که توسط سازمان‏هاى دولتى و یا بخش خصوصى به منظور اشاعه ورزش به وجود آمده باشد و افراد علاقه‏مند را نیز به عضویت بپذیرد و تیم‌هایى را براى شرکت در مسابقات بین باشگاهى در ورزش‌هاى گوناگون معرفى کند. در خصوص ماهیت حقوقى باشگاه نیز مى‏توان گفت بر حسب مالکیت و مؤسس آن، از اشخاص حقوقى حقوق خصوصى یا حقوق عمومى مى‏باشد. آیین‏نامه رابطه باشگاه‏ها با لیگ، باشگاه را چنین تعریف مى‏کند: «باشگاه، مجموعه‏اى ورزشى است که بر اساس معیارهاى تربیت بدنى، به عنوان باشگاه تأسیس و در اداره‏ى ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده باشد». در خصوص این که باشگاه‏هاى ورزشى در کشور ایران باید در قالب چه نوع شرکتى به ثبت برسند على‏الظاهر محدودیتى در آیین‏نامه رابطه باشگاه‏ها با لیگ دیده نمى‏شود. بند 15 ماده 9 آیین‏نامه فوق‏الذکر مقرر مى‏دارد: «کلیه باشگاه‏ها از نظر ضوابط داخلى تابع قانون تجارت هستند و کلیه باشگاه‏هاى لیگ برتر باید علاوه بر مجوز سازمان تربیت بدنى، در ثبت شرکت‌ها نیز ثبت شده و مدارک خود را به سازمان لیگ ارائه دهند». پس على‏القاعده باشگاه‏ها مى‏توانند در قالب هر یک از شرکت‌هاى تجارى مندرج در ماده 20 قانون تجارت تشکیل شوند. ماده 20 قانون تجارت جمهورى اسلامى ایران مقرر مى‏دارد: «شرکت‌هاى تجارى بر هفت قسم است:
1. شرکت سهامى؛
2. شرکت با مسئولیت محدود؛
3. شرکت تضامنى؛
4. شرکت مختلط غیرسهامى ؛
5. شرکت مختلط سهامى؛
6. شرکت نسبى؛
7. شرکت تعاونى تولید و مصرف».
نباید به این ظاهر اعتماد نمود البته کاملاً واضح و مبرهن است که با توجه به تعریف باشگاه‏ها و نیز تعریف شرکت‌هاى تعاونى تولید و مصرف بدیهى است که باشگاه‏هاى ورزشى موضوعا و فعالیت‌هاى آن امکان تشکیل باشگاه‏ها ورزشى به صورت شرکت تعاونى و تولید وجود ندارد. در خصوص امکان تشکیل باشگاه‏هاى ورزشى به صورت شرکت با مسئولیت محدود و تضامنى و مختلط و نسبى باید در نظر داشت که با وجود این که آیین‏نامه رابطه لیگ با باشگاه‏هاى ممنوعیتى در این زمینه ایجاد نکرده است اما این بدان معنا نیست که مقررات عام را نادیده بگیریم. به تعبیرى دیگر آیین‏نامه مزبور نمى‏تواند ناسخ قوانین مصوب مجلس باشد به دلیل آن که مرجع تصویب قوانین عادى در سلسله مراتب قانونگذارى بالاتر از مرجع تصویب آیین‏نامه که دولت و مراجع وابسته به آن است مى‏باشد. بنابر آن چه ذکر شد باید به قانون تجارت که ضوابط شرکت‌هاى تجارى را بیان نموده رجوع کرد. ماده یک قانون تجارت جمهورى اسلامى ایران مقرر مى‏دارد: «تاجر کسى است که شغل معمولى خود را معاملات تجارتى قرار بدهد».

مبانی مسئولیت مدنی باشگاه‌های ورزشی در حقوق ایران و حقوق کشورهای اروپایی

اصولاً ورزش به عنوان یکی از پدیده‌های مهم اجتماعی که امروزه به صورت صنعت و اشتغال در آمده است نقش مهمی در تبیین جایگاه مسئولیت مدنی در رشته خود را دارد. به بیان دیگر با استخدام بازیکن، مربی و سایر کارکنان، عملاً بحث مسئولیت مدنی و جبران خسارات وارده به آن‌ها و یا توسط کارکنان مزبور به اشخاص ثالث نسبت به این اشخاص مطرح می‌شود. با توجه به این که رابطه بین کارکنان مزبور (از جمله بازیکن، مربی،) با باشگاه مربوطه، رابطه کارگری و کارفرمایی است، عملاً مسأله مسئولیت مدنی کارگر و کارفرما مطرح می‌شود.